30 lat temu w Łaskarzewie odbył się pierwszy w powiecie garwolińskim oficjalny finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Całodzienna impreza, podczas której mieszkańcy mieli okazję wysłuchać licznych wykonawców różnorodnych gatunków muzycznych, rozpoczęła się w godzinach przedpołudniowych na Rynku Dużym i trwała do późnych godzin nocnych w łaskarzewskiej Stodole. Była to druga edycja WOŚP w Polsce – pierwszy ogólnopolski finał miał miejsce w roku 1993.
Początek lat dziewięćdziesiątych. Szara polska rzeczywistość urozmaicana dźwiękami muzyki rockowej i disco polo. W centrum Warszawy królowały budki i stragany pod Pałacem Kultury, po drugiej stronie Wisły kwitł handel na Stadionie Dziesięciolecia.
Chociaż trudno w to dziś uwierzyć, nie było wówczas ani smarfonów, ani telefonów komórkowych, ani internetu. Do wyjątkowej rzadkości należały komputery osobiste, głównie Atari i Comodory.
W tej szarej rzeczywistości piosenka napisana przez Wojciecha Waglewskiego – hymn WOŚP – niosła nadzieję na lepszą przyszłość. I ciekawą przygodę.
Całodzienna impreza i 6 ciekawych koncertów
Pamiętam, że już w 1993 r. z grupą bardzo młodych ludzi chcieliśmy zorganizować finał WOŚP w Łaskarzewie. Nie wystarczyło wtedy czasu na zorganizowanie eventu. Jednak przed finałem w ’94 przygotowania ruszyły kilka miesięcy wcześniej. Udało się poczynić wszelkie niezbędne uzgodnienia z Urzędem Miasta, zarezerwować Stodołę, zaprosić wykonawców. Wszyscy byli gotowi pomagać.
Impreza rozpoczęła się oficjalnie po godz. 11.00 koncertem zespołu przykościelnego, w skład którego wchodziła łaskarzewska młodzież. Ówczesny burmistrz, Pan Dariusz Mucha, zapewnił nagłośnienie dla gitar i mikrofonów. Niecodzienny występ rozgrzał mieszkańców i zachęcił do uczestnictwa w dalszej części imprezy. Równocześnie trwała zbiórka do puszek pod kościołem, na Rynku, w Alejkach.
O godz. 13.00 rozpoczął się cykl koncertów w łaskarzewskiej Stodole. Niezapomniany, ponad godzinny recital utworów Jacques’a Brel’a zaprezentował specjalnie zaproszony na tę imprezę młody warszawski aktor Tomasz Weremko.
Po godz. 14.00 wystąpił dobrze zapowiadający się łaskarzewski artysta Radosław Skoroszewski z koncertem muzyki elektronicznej. Trudno uwierzyć, że od tamtej pory nie był wykorzystywany na oficjalnych imprezach miejskich.
O godz. 17.00 rozpoczęła się prawdziwa uczta muzyki rockowej. Na scenę Stodoły wkraczały po kolei 3 warszawskie zaprzyjaźnione kapele rockowe. Gwiazdą wieczoru była Ahimsa. Impreza trwała do późnych godzin nocnych. Muzycy wystąpili bezpłatnie – zwróciliśmy im jedynie koszty paliwa.
Miłość, przyjaźń, muzyka
Od tamtego finału upłynęło równo 30 lat. Niestety w archiwach autora nie zachowały się plakaty z czy inne materiały informacyjne prezentujące szczegółową listę wykonawców oraz osób wspierających to przedsięwzięcie. Pamiętam jednak zaangażowanie, zwłaszcza młodych ludzi z każdej łaskarzewskiej grupy, bez względu na istniejące podziały czy gusta muzyczne.
Koncerty „zabezpieczała” najbardziej krewka łaskarzewska młodzież. Panowie ubrani tego dnia w eleganckie białe koszule i ciemne kurtki. „Dla dzieciaków” – zapewniali. W czasie imprezy nie spożywano alkoholu, nie było jakichkolwiek przejawów agresji czy przemocy.
Całe wydarzenie przygotowała i przeprowadziła grupa 20-letnich ludzi przy szczególnej życzliwości władz Miasta. Do grona oficjalnych organizatorów weszli: Jakub Jóźwicki, Wojciech Chodakowski, Grzegorz Urawski oraz piszący te słowa. Nieoceniony wkład w projekt wniósł śp. Artur Wójcik, który korzystając z samochodu rodziców – pamiętnego granatowego cinquecento – m.in. umożliwił nam skoordynowanie prac organizacyjnych.
Niebezpieczna ideologia Róbta co chceta
Po kilkudziesięciu represyjnych latach komunizmu hasło zachęcające do korzystania z wolności, z prawa i możliwości swobodnego wyboru było niezwykle atrakcyjne. Wielu z nas rozumiało je wówczas jako niezgodę na narzucanie bezsensownych nakazów, zachętę do wykorzystywania własnego potencjału, do rozwoju osobowości. Kolejne edycje WOŚP potwierdzają społeczną potrzebę wspólnego działania dla wyższego dobra.
Jednak pod pretekstem działalności charytatywnej i rozrywkowej (festiwale Woodstock) idea ta została przekształcona w niebezpieczną ideologię niszczącą tradycyjny system wartości w Polsce. WOŚP stał się organizacją parapolityczną, czego dowiodły ostatnie wybory parlamentarne. W ostatnich latach na jaw wyszły poważne niejasności finansowe dotyczące samego Jerzego Owsiaka, jego rodziny i współpracowników.
Dziś nie biorę udziału w tym ideologicznym, nieefektywnym ekonomicznie i szkodliwym dla młodych ludzi projekcie. Zachęcam raczej do bezpośredniego zaangażowania się w sprawy społeczne. I przekazywanie wpłat finansowych na Caritas Polska, który zrobił i robi dla ludzi znacznie więcej niż kilka WOŚP’ów razem wziętych.
Sławomir Danilczuk
PS. Wszystkich, którzy dysponują zdjęciami, materiałami, plakatami z tamtego wydarzenia, proszę o kontakt.
Za kwotę 6.150 zł burmistrz Laskowska zamówiła kolejny zestaw rysunków, nazwany szumnie„Koncepcją rewitalizacji parku Małpi Gaj”. To kolejna „koncepcja” dotycząca istotnych zmian w miejscu strategicznym dla rozwoju naszego miasta, która została przygotowana bez jakichkolwiek konsultacji społecznych, przez ludzi niezwiązanych z Łaskarzewem na zlecenie osoby, która Łaskarzewa nie zna, nie rozumie i jak wynika z zaprezentowanego planu – po prostu nie lubi. I działa, w mojej opinii, na szkodę miasta.
Koncepcja rewitalizacji Małpiego Gaju, źródło UM Łaskarzew
Burmistrz Laskowska przebija kolejne sufity ignorancji, niekompetencji, samowoli i lekceważenia mieszkańców. Nie są to twierdzenia na wyrost. Przygotowana w grudniu 2021 r. koncepcja zagospodarowania Parku Małpi Gaj została opracowana przez niezwiązaną z naszym miastem, mającą siedzibę w Warszawie firmę Studio KA. Firma realizowała wcześniej projekt w Grodzisku Mazowieckim, co może prowadzić nas wprost do doradcy gospodarczego z Kampinosu, jako źródła inspiracji wyboru tegoż wykonawcy przez Miasto.
Urząd Miasta potwierdza, że koncepcja została zrealizowana bez jakichkolwiek konsultacji społecznych. Nikt z łaskarzewiaków znających miasto, zwyczaje mieszkańców, sposoby spędzania przez nas wolnego czasu, czy chociażby znający rzekę Promnik, stawy i historię Małpiego Gaju nie został zapytany przez burmistrz Laskowską o zdanie. Jest to kolejny dowód już nie tylko na lekceważenie łaskarzewiaków, ale w moim głębokim przekonaniu dowód na to, że pochodząca i związana z Garwolinem burmistrz Laskowska Łaskarzewa nie rozumie, nie lubi, a swoim działaniami próbuje nasze miasto sprowadzić do roli podrzędnej wioski.
Fragment odpowiedzi UM Łaskarzew
Zdaniem wielu łaskarzewiaków koncepcje proponowane przez burmistrz Laskowską i jej bezpośrednie zaplecze doradcze, nie tylko nie wpływają pozytywnie na rozwój miasta, ale mają ten rozwój zminimalizować i ograniczyć. Moim zdaniem jest to jawny sabotaż i działanie na szkodę Łaskarzewa. Potwierdzenie mogą stanowić inne „koronne projekty” burmistrz Laskowskiej, takie jak tężnia solankowa na Rynku czy „centrum kultury” na przystanku PKS.
Nad długofalowymi konsekwencjami decyzji burmistrz Laskowskiej powinni zastanowić się łaskarzewscy przedsiębiorcy, którym leży na sercu rozwój lokalnej społeczności. Gdy nasze miasto skarleje do końca, nie będzie gdzie, z kim i po co dalej prowadzić interesów.
Rewitalizacja Małpiego Gaju – kolejna ściema i projekt zastępczy
Po zapoznaniu się z „koncepcją rewitalizacji” Małpiego Gaju trudno nazwać ten projekt inaczej, jak kolejną ściemą, projektem pozorowanym, zastępczym. Substytutem.
Przede wszystkim należy pamiętać, że Małpi Gaj jest w dyspozycji Spółki Dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej w Łaskarzewie, która w swojej łaskawości zgodziła się podobno na wydzierżawienie tego terenu Miastu na okres… 15 lat. Kto rozsądny zgodziłby się inwestować na terenie mając go do dyspozycji zaledwie przez 15 lat?
Czy którykolwiek z łaskarzewiaków zdecydowałby się wybudować dom na działce, która zostałaby mu wydzierżawiona na 15 lat? I co potem? Rozsądek to jedna z ostatnich rzeczy jakiej można spodziewać się po naszej burmistrz.
Koncepcja rewitalizacji Małpiego Gaju, źródło UM Łaskarzew
Koncepcja przewiduje m.in. przystań kajakową. Tego typu rozwiązanie mógł zaproponować ktoś, kto nigdy nad stawem nie był – po obecnym stawie mogą pływać co najwyżej amfibie wojskowe. Nic innego nie przebije się przez zarośla, porastające szczelnie prawie cały staw.
W odpowiedzi na pytania przedstawiciel Urzędu pisze o „stworzeniu miejsc czynnego wypoczynku” i „przybliżeniu rzeki Promnik mieszkańcom”. Przybliżanie rzeki Promnik i stawów burmistrz Laskowska powinna rozpocząć od regularnego wykaszania traw wokół tych zbiorników.
Nieco starsi mieszkańcy Łaskarzewa z pewnością pamiętają jak żywą rzeką był dawniej Promnik. Od czerwca do końca sierpnia brzeg rzeki zasłany był kocami, a staw i Promnik pełen był kąpiących się dzieciaków i młodzieży. Ja, tak jak wielu moich rówieśników, w Promniku, jednej z najczystszych wówczas rzek w Polsce, nauczyłem się pływać.
Staw Łaskarzew, sierpień 2022 r.
Burmistrz Laskowska i jej zaplecze doradcze, zanim zabiorą się za tworzenie strategicznych koncepcji, powinni nauczyć się dbać o czystość nad brzegami stawów i rzeki. Kwota 6.150 zł, którą Miasto wydało na kolejny zestaw rysunków wystarczyłaby z pewnością na 3 lata regularnego wykaszania traw nad tutejszymi zbiornikami i dbania o porządek.
Dlaczego Małpi Gaj to „projekt zastępczy”?
Spółka Dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej w Łaskarzewie dysponuje nie tylko Małpim Gajem. „Własnością” spółki są również łaskarzewskie Alejki, stare Ligówki (boisko), Kępki, Pasternik oraz wiele innych, strategicznie ważnych dla rozwoju naszego miasta nieruchomości.
W mojej ocenie Urząd Miasta dogadał się ze Spółką na realizację karykaturalnego projektu nad stawem, żeby łaskarzewiacy nie upominali się o wybudowanie amfiteatru z prawdziwego zdarzenia w Alejkach, obok Stodoły. Tam gdzie kilka razy w roku ustawiana jest scena (wynajmowana za 7 lub 21 tys. zł na 1 dzień), a gdzie powinien zostać wybudowany Łaskarzewski Amfiteatr Leśny.
Alejki, Ligówki, Kępki, Małpi Gaj, Pasternik, tereny przy nowym stawie, i szereg innych strategicznie ważnych obszarów, powinny zostać zwrócone przez Wspólnotę Gruntową mieszkańcom Łaskarzewa.
Rewitalizacja Małpiego Gaju, nowy staw i Łaskarzewski Amfiteatr Leśny
Ażeby w pełni wykorzystać unikalny potencjał rzeki Promnik, obecnych stawów oraz przylegających terenów, w tym Małpiego Gaju, należy na ten obszar spojrzeć znacznie szerzej.
Przede wszystkim należałoby kontynuować opracowanie koncepcji powiększenia obecnego nowego stawu – pomysł zgłoszony już wcześniej przez wędkarzy – stworzenia kąpieliska w jego południowo-wschodnim krańcu, oraz skomunikowanie obszaru Małpiego Gaju z tymi terenami za pomocą kładki – mostu – wybudowanego nad stawem na Promniku.
Wędkarze zyskaliby wygodny dostęp do dużego zbiornika wodnego – połączonych stawów, a łaskarzewiacy i okoliczni mieszkańcy – wygodny dostęp do kąpieliska i plaży. Przy Małpim Gaju należałoby wybudować parking.
Rewitalizacja terenów wokół rzeki Promnik, amatorskie opracowanie własne
Sam teren Małpiego Gaju, który znam od 5 roku życia, wystarczyłoby uporządkować, zrobić w nim nowe chodniki, ławeczki, kilka stolików, może stół to ping-ponga. Obecną scenę wystarczyłoby rozbudować w kierunku zachodnim i zadaszyć w najprostszy możliwy sposób.
Ot i cała „rewitalizacja”. W ten sposób mieszkańcy zyskaliby unikalne tereny wypoczynkowo-rekreacyjne, których zazdroszczono by nam nie tylko w powiecie ale i w województwie. Jednak, żeby stworzyć taki obszar trzeba zdać sobie sprawę co do optymalnej, docelowej funkcji tych terenów: powinna to być funkcja wypoczynkowo – rekreacyjna.
Łaskarzewski Amfiteatr Leśny
O Łaskarzewskim Amfiteatrze Leśnym wybudowanym w Alejkach pisałem już w Mieście Zdolnych Ludzi 3 lata temu. Gdyby burmistrz Laskowska rozumiała Łaskarzew i choć trochę lubiła nasze miasto, to zamiast wydawać rok w rok około 50- 60 tys. zł na wynajem scen na imprezy okolicznościowe, za te pieniądze wybudowałaby w Alejkach obok Stodoły amfiteatr z prawdziwego zdarzenia, na jaki zasługują laskarzewiacy.
Właśnie w Alejkach, w miejscu dla naszego miasta reprezentacyjnym, a przy tym klimatycznym i urokliwym, powinna być realizowana funkcja kulturalno – wypoczynkowa. W Alejki powinna zostać przeniesiona tężnia. Tu mogłyby zostać stworzone (niewielkim kosztem) np. tory do gry w bule, i miejsca relaksu dla osób starszych. Wykorzystanie i odpowiednie zagospodarowanie dawnych Ligówek (boiska piłkarskiego) również wpłynęłoby na zwiększenie atrakcyjności tej lokalizacji dla mieszkańców i gości.
Za przykład może posłużyć wybudowana w 2019 r. scena plenerowa przy Domu Kultury „Wygoda” w Rembertowie. Koszt budowy został określony na 90.400 zł. (dziewięćdziesiąt tysięcy czterysta złotych). To o 50 tyś. zł mniej niż burmistrz Laskowska wydała na doradcę gospodarczego i o 50 tys. zł mniej niż burmistrz Laskowska wydała na tężnię solankową.
Scena plenerowa Dom Kultury Wygoda, wybudowana w 2019 r., źródło DK Wygoda.
Biorąc udział w zbliżających się Dniach Łaskarzewa 2022 mieszkańcy naszego miasta powinni spróbować wyobrazić sobie, że w miejscu stojącej w Alejkach sceny (wynajętej za ok. 20.000 zł na 1 dzień) stoi Łaskarzewski Amfiteatr Leśny podobny do tego, jakim cieszą się mieszkańcy podwarszawskiego Rembertowa. Łaskarzewska Stodoła, która również powinna zostać zwrócona mieszkańcom naszego miasta mogłaby służyć jako zaplecze logistyczno – organizacyjno – sanitarne, co w zdecydowany sposób obniżyłoby koszty budowy Łaskarzewskiego Amfiteatru Leśnego.
Koszt budowy sceny plenerowej przy Domu Kultury Wygoda, źródło UM Warszawa
Między innymi z powyższych powodów Alejki, Ligówki, Kępki, Małpi Gaj, Pasternik, tereny przy nowym stawie, Stodoła, Kino Promnik, Klub Bajka (i pomieszczenia nad Bajką) i kilka innych nieruchomości, powinno wrócić do dyspozycji Miasta i mieszkańców Łaskarzewa.
W przeciwnym razie Łaskarzew zamiast rozwijać się tak jak na to zasługuje, nadal będzie karlał i stanie się obiektem dalszych kpin dla mieszkańców okolicznych miast, miasteczek i wsi.
W Łaskarzewie przyjęło się, że na pewne tematy się nie rozmawia, że o niektórych sprawach głośno się nie mówi. Nawet o tych najważniejszych z puntu widzenia rozwoju miasta i życia prawie 5 tys. mieszkańców. Takich obszarów jest kilka – znają je wszyscy łaskarzewiacy. Przykłady? Strażacy, Wspólnota Gruntowa, Serbianki, Stowarzyszenie CIA, „gazeta łaskarzewska” Nasze Sprawy, staw i rzeka Promnik, oraz kilka innych organizacji i osób publicznych. Każdy mieszkaniec zgłaszający problemy, zadający trudne pytania, jest natychmiast atakowany i zastraszany. „Społecznicy” wyżejstawiająinteresy wąskich grup niż szeroko pojmowany interes społeczny naszego miasta.
Rynek Duży, Łaskarzew, gruzowisko po fontannie miejskiej. Foto: SAD
W Łaskarzewie jest jak w filmie Rejs: „Dopuszczanie do krytyki, panie, to nikomu nie podoba się […] Tak musimy zrobić, żeby tej krytyki nie było… tylko aplauz i zaakceptowanie…”
100 obrażonych strażaków
Podczas ostatniej sesji Rady Miasta padło kilka ciekawych stwierdzeń i sformułowań. Radny Łukasz Laskowski stwierdził, że niektórzy społecznicy, w tym strażacy „szykują się” na piszącego te słowa. „Obrażasz społeczników, ludzi którzy poświęcają swój czas, społecznie działają, tak jak strażacy…” – stwierdził radny Laskowski.
Referujący w imieniu Stowarzyszenia Ochotnicza Straż Pożarna w Łaskarzewie kwestie dotyczące budynku Domu Strażaka przy ul. Alejowej 13, pan Dariusz Sadkowski, były komendant OSP, stwierdził:
„Czy się komuś podoba, czy się nie podoba, chcąc utrzymać bezpieczeństwo tego miasta, naszego pięknego Łaskarzewa […] gmina za to płaci. A więc ogrzewanie, oświetlenie, termomodernizacja, wymiana pokryć dachowych, wymiana okien, wymiana wszystkiego. Nieważne ile to kosztuje – to ma być zapewnione w tej jednostce.” (godz. 17:37)
I w dalszej części:
„Nikt nie będzie nam wyznaczał, które sale będą na szkolenia, które będą na toalety, i na inne rzeczy. To jest nasz budynek, i my tym budynkiem zarządzamy.” (godz. 17:49)
To jak to jest, panowie społecznicy? Tak widzicie problem infrastruktury i finansów z perspektywy interesów ogółu mieszkańców Łaskarzewa? Koszty są nieważne? Ekonomia się nie liczy? Nieważne ile kosztuje termomodernizacja? 1.7 miliona złotych, „bo wam się należy”? Miasto, czyli mieszkańcy mają płacić, nie ma znaczenia, ile? Ale „to jest wasz budynek” i „nikt wam nie będzie wyznaczał”!
Drodzy Panowie z zarządu OSP: w stosunku do mieszkańców Łaskarzewa, budżetu miejskiego i dobrze pojętego interesu społecznego prawie 5.000 mieszkańców zachowujecie się nie tylko jak „stowarzyszenie prywatne”, ale jak zarządcy prywatnego folwarku. Z pewnością będę jeszcze o tym pisał.
Pan Sadkowski opowiadał na sesji, jak to 100 strażaków jest obrażonych określeniem „prywatne stowarzyszenie”.
Z wielu rozmów jakie miałem okazję przeprowadzić z mieszkańcami naszego miasta wynika, że większość z ok. 5.000 mieszkańców jest zbulwersowana i oburzona tym, jaki stosunek do ogólnie pojętego interesu społecznego wszystkich łaskarzewiaków, i do grosza publicznego (miasto – mieszkańcy- mają płacić ale nie mają prawa głosu), prezentują zarządzający Stowarzyszeniem OSP w Łaskarzewie. Nikt tego głośno nie mówi, bo zaraz podnosi się krzyk, wrzask, obelgi, groźby, drwiny, wykluczanie – metody, o stosowaniu których pisałem już wielokrotnie.
„Szykujcie się” na walkę z poważnymi problemami
Abstrahując na chwilę od zgodności z prawem podobnych „oświadczeń”, łaskarzewscy społecznicy nie powinni „szykować się” na walkę z dziennikarzami, innymi społecznikami czy mieszkańcami zadającymi niewygodne pytania. Społecznicy powinni „szykować się” na walkę z poważnymi problemami naszego miasta oraz patologiami władzy, których w łaskarzewskiej rzeczywistości jest pełno.
Ilu łaskarzewskich „społeczników”, ile razy, podejmowało działania na rzecz rozbudowy przedszkola Leśny Zakątek? Wystarczyłoby 1 mln zł, żeby dobudować 250 m2 budynku, co dałoby 5 pełnowymiarowych, dodatkowych sal dla łaskarzewskich maluchów. Zamiast motywować burmistrz Laskowską do rozbudowy przedszkola, łaskarzewscy „społecznicy” lobbują za wydaniem 1.7 miliona zł na „termomodernizację”. Z rozmów z osobami znającymi sprawę wiem, że większość z nich uważa, że to wydatek w dużej mierze absolutnie zbędny.
Ilu łaskarzewskich „społeczników”, ile razy, podejmowało działania na rzecz zwrotu łaskarzewskich Alejek, Małpiego Gaju, Pasternika, i innych strategicznych nieruchomości, na rzecz Miasta? Ilu było odważnych, żeby podjąć takie działania wobec wszechwładnej Wspólnoty Gruntowej, której członkami, i we władzach której zasiada troje byłych burmistrzów Łaskarzewa?
Czyżby byli burmistrzowie nie rozumieli, że blokowanie strategicznych nieruchomości przez „leśnych dziadków” dusi i ogranicza Łaskarzew? Będę jeszcze o to pytał naszych włodarzy.
Ilu łaskarzewskich „społeczników”, ile razy, podejmowało działania, żeby do Miasta powróciła położona w Alejkach Stodoła? Tak, żeby była żywym miejscem kultury przez cały rok, dla łaskarzewskiej młodzieży, a nie skansenem, „martwą Stodołą” otwartą 4 razy do roku „od wielkiego dzwonu”? Pisałem o tym 3 lata temu w tekście „Miasto zdolnych ludzi”. Od tego czasu nic się nie zmieniło.
Panie radny Łukaszu Laskowski, panie Dariuszu Sadkowski, panowie strażacy, ile interwencji, jako społecznicy, podjęliście w powyższych, i w wielu innych kwestiach? Czyżbyście nie rozumieli, jako wieloletni społecznicy, że bez rozwiązania tych i wielu innych, kluczowych problemów, nasze miasto po prostu umrze?
Miasto bez perspektyw i przyszłości
Jeden bardziej aktywnych, internetowych obrońców obecnej władzy, powiązany rodzinnie z łaskarzewskim radnym, napisał ostatnio w mediach społecznościowych, że jemu w naszym mieście bardzo dobrze się żyje.
To prawda. Jest w Łaskarzewie grupka ok. 200 może 300 osób, najczęściej powiązanych ze środowiskami władzy i społecznikami, którym żyje się tu bardzo dobrze. Co z pozostałą grupą ponad 4.500 łaskarzewiaków?
Jeśli przyjrzeć się dyskusjom w mediach społecznościowych, to większość głosów, zwłaszcza młodych ludzi, sprowadza się do wypowiedzi: „tu nic się nie dzieje”, „nie ma gdzie pójść”, „to jest miasto bez perspektyw i przyszłości”. Młodzi ludzie przesiadują na schodkach budynków na Rynku, na parkingu przed Biedronką, na Starej Stacji. Po ciemku, bo po godz. 24.00 wyłączane jest miejskie oświetlenie .W Łaskarzewie rosną problemy z przestępczością (będę o tym szerzej pisał), z alkoholizmem, narkomanią.
Obecne władze i społecznicy zdają się tych problemów nie dostrzegać. Nie potrafią też powiązać skutków – „miasto bez przyszłości” – z prawdziwymi przyczynami tego stanu rzeczy: nierozwiązanymi od 30 lat kluczowymi problemami Łaskarzewa, o których piszę powyżej, a o których boi się nawet wspomnieć większość mieszkańców.
Z wypowiedzi łaskarzewskich działaczy, radnych i urzędników wynika, że akceptują oni miasto, w którym istnieje nieistniejące „Centrum Kultury”, prowadzona jest akcja „Noc muzeów bez muzeów” (wyp. burmistrz Laskowskiej), gdzie można zatwierdzać fikcję budowlaną, jak w przypadku tężni solankowej na Rynku Głównym. Im w Łaskarzewie żyje się dobrze.
Dlatego są gotowi zrobić bardzo wiele, żeby ten stan utrzymać jak najdłużej. Ze szkodą dla pozostałych 4.500 łaskarzewiaków.
Oczekując na pisemne odpowiedzi na 10 pytań w sprawie „starej” hali sportowej oraz 30 pytań w sprawie „nowej” hali widowiskowo- sportowej zadanych Urzędowi Miasta w Łaskarzewie w trybie dostępu do informacji publicznej zacząłem się zastanawiać czy ja przypadkiem nie przesadzam? Czy nie nadwyrężam niepotrzebnie pracowników urzędu? Czy jest aż tak źle, żeby zaprzątać uwagę pani burmistrz, radnych i mieszkańców? Dlatego postanowiłem przyjrzeć się szczegółom również w innych sprawach prowadzonych ostatnio przez włodarzy naszego miasta. Okazuje się, że jest znacznie gorzej niż można było przypuszczać. Jeden tekst listy absurdów objąć nie zdoła.
Łaskarzew, Rynek Duży
Tężnia w oparach spalin – ołów, siarka, dwutlenek węgla
Podczas wspominanego już, pamiętnego posiedzenia Rady Miasta w Łaskarzewie z dnia 29 marca 2021 r. pani burmistrz oświadczyła, że jednym z nowo planowanych projektów ma być budowa tężni solankowej. Z wypowiedzi pani burmistrz zawartych w artykule opublikowanym w serwisie eGarwolin pt. Pierwsza taka tężnia w naszym powieciez 12 kwietnia 2021 r. dowiadujemy się, że „Miasto złożyło do Mazowieckiego Instrumentu Wsparcia Ochrony Powietrza i Mikroklimatu wniosek o dofinansowanie budowy tężni solankowej Na Rynku Dużym.” Z tej samej publikacji dowiadujemy się, że „tężnia ma być budowlą mającą około 3 metry wysokości i 3 metry średnicy (…)Przy tężni powstałby także żwirowo- kamienny ogród halofitów, z roślinami znoszącymi zasolenie (…) Wokół tężni zostaną ustawione ławki, na których będą mogli siedzieć mieszkańcy i się inhalować.”
W centrum naszego miasta, na głównym rynku miejskim ma powstać instalacja sanatoryjno – zdrowotna, gdzie mieszkańcy będą mogli usiąść, zrelaksować się, cieszyć się spokojem, zregenerować zszarpane nerwy i podreperować zdrowie. Z okien gabinetu wychodzących na Rynek Duży pani burmistrz zdaje się nie dostrzegać, że jest to najbardziej ruchliwe miejsce w mieście. Codziennie, od rana do godzin popołudniowych ponad100 samochodów parkuje wokół Ryku, a ponad 1.000 aut dziennie okrąża łaskarzewskie rondo pozostawiając swój ślad węglowy, siarkowy, azotowy, ołowiowy oraz całą gamę innych metali ciężkich. I to właśnie paletę tych i podobnych związków siarkowo – wodorowo – azotowo – ołowiowych będą wdychać chcący podreperować zdrowie łaskarzewiacy. Relaksujący pobyt umilą kuracjuszom kościelne dzwony i doskonale widoczne z okolic planowanej tężni karawany pogrzebowe nawiedzające kościół parafialny Podwyższenia Krzyża Świętego. Memento mori – wszystko jedno czy wdychasz solankę czy też nie wdychasz.
W tym samym artykule pani burmistrz skarży się, że normy zanieczyszczenia powietrza w Łaskarzewie „były przekraczane czasem nawet 10-krotnie”. Zachwala jednocześnie skuteczność działania Pajęczyny Antysmogowej funkcjonującej w mieście. Należy zatem postawić pytania: o ile przekroczone są normy zanieczyszczenia powietrza w najbardziej ruchliwym miejscu Łaskarzewa (Rynek Duży) i czy przed podjęciem decyzji o budowie tężni solankowej w centrum miasta zostały przeprowadzone badania zanieczyszczenia powietrza?
Łaskarzew, Rynek Duży, autor z bratem, ok. 1976 r.
Koncepcja rewitalizacji Rynku Dużego – kolejna samowola
Wymieniony powyżej artykuł z kwietnia 2021 r. opublikowany na łamach serwisu eGarwolin obfituje w wiele zaskakujących i niepokojących (niestety) informacji dotyczących Łaskarzewa. Czy zdają sobie z nich sprawę mieszkańcy naszego miasta? Podobno została już opracowana „koncepcja rewitalizacji rynku” według której omawiana powyżej tężnia „miałaby znajdować się w miejscu dzisiejszej fontanny. Fontanna z kolei stanęłaby na miejscu pomnika a pomnik zostanie umiejscowiony przy łączniku między tężnią a nową fontanną” – tak twierdzi pani burmistrz.
Z jakimi środowiskami lokalnymi, z którymi stowarzyszeniami, z którymi grupami mieszkańców miasta konsultowany był ten pomysł? I kiedy? Czy „koncepcja rewitalizacji Rynku Dużego” i przeniesienia pomnika została przedstawiona radnym miejskim i kiedy? A jeśli tak, to w jaki sposób odnieśli się oni do tej koncepcji?
Na dziś nie wiadomo jak daleko sięgać ma rzeczona „rewitalizacji”, ponieważ nie sposób nigdzie znaleźć tego dokumentu (władze miasta nie chwalą się takimi koncepcjami, skrzętnie ukrywając je przed wścibskimi mieszkańcami w trudno dostępnych miejscach). Z pewnością skieruję do pani burmistrz pytania w tej sprawie w najbliższych dniach.
To co musi zadziwiać na dziś to skala zuchwałości i absurdu które cechują zaproponowane w ww. artykule pomysły. Skąd u pani burmistrz tyle śmiałości, żeby porywać się na przestawianie łaskarzewskich pomników? Ten, o którym tu mowa stoi w obecnym miejscu dłużej niż pani burmistrz żyje na świecie. Z kim władze miasta konsultowały decyzje dotyczące lokalizacji obiektów historycznych naszego miasta nie wiadomo. Nie jest znane oficjalne stanowisko Towarzystwa Miłośników Historii i Kultury Łaskarzewa w tej sprawie, z inicjatywy którego w 1968 r. z okazji 550- lecia nadania praw miejskich powstał rzeczony pomnik. W kwestii ustąpienia prestiżowego miejsca kamiennej fontannie przez kilkudziesięcioletni pomnik nie zajęły stanowiska Nasze Sprawy.
Łaskarzew, Plac zabaw, ul. Wolska
Rewitalizacja martwych obiektów w mieście
Rynek miejski to jedno z niewielu miejsc w Łaskarzewie, które jeszcze żyje. Kiedyś takich miejsc było znacznie więcej: Klub Bajka, Kino Promnik, Stodoła, Restauracja Rycerska, Ośrodek Świt – pisałem o tym dwa lata temu w Mieście zdolnych ludzi. Dziś te miejsca w większości świecą pustkami i straszą. Stodoła czy dawne Kino Promnik powinny być miejscami tętniącymi życiem, siedzibami klubów młodzieżowych, zespołów muzycznych, grup artystycznych, teatralnych czy recytatorskich. To te miejsca wymagają rewitalizacji – czekają na nią od co najmniej dwóch dziesięcioleci!
Jeśli poważnie myślimy o budowie hali widowiskowo – sportowej przy Szkole Nr 1, to Alejki staną się jedną z kluczowych arterii spacerowych w mieście. Tam właśnie powinna powstać tężnia, być może tam powinien zostać zlokalizowany amfiteatr leśny – jeśli miałby kiedykolwiek powstać. Urząd Miasta nie miał i nie ma dobrych pomysłów na wykorzystanie tej lokalizacji, podobnie jak nie ma pomysłu na wykorzystanie parku przy stawie nazywanego Małpim Gajem przy ul. Warszawskiej. Tu dobrym pomysłem byłaby budowa dodatkowego mostu pieszego na wysokości Małpiego Gaju i nowego stawu, który ułatwiłby dostęp do tego obiektu zarówno wędkarzom jak i spacerowiczom.
Jeśli Urząd Miasta miałby cokolwiek „rewitalizować” to powinien zacząć od rewitalizacji nowo wybudowanego placu zabaw przy ul. Wolskiej, który kiedykolwiek tam przejeżdżam zawsze świeci pustkami. Może zamiast wydawać dziesiątki tysięcy złotych z miejskiej kasy na nieskonsultowane ze społeczeństwem kolejne „koncepcje” hali sportowejwarto zatrudnić specjalistę, który przedłoży pomysły rewitalizacji tego zakątka Łaskarzewa? Może wystarczyłoby wybudowanie kilku dodatkowych ławek (są tam tylko 3), których tam po prostu brakuje? Może trzeba posadzić kilka dużych, kilkumetrowych drzew (są takie usługi – wcale nie aż tak drogie)? Może trzeba posadzić żywopłot od strony ul. Wolskiej albo pobudować tam instalację oddzielającą kompleks rekreacyjny od ruchliwej ulicy?
Przy tej okazji należałoby rozejrzeć się za animatorką/ animatorem zajęć z dziećmi i młodzieżą, który rozkręciłby to i inne miejsca, zaprosił rodziny do korzystania z placu zabaw? Wydaje się, że wystarczyłoby chwilę pomyśleć, żeby wiele rzeczy poprawić niewielkim kosztem.
Poszukiwany, poszukiwana, reż. S. Bareja, kadr z filmu
Przesypywanie kamieni z kupki na kupkę za ok. 200.000 zł, czyli gonimy Bareję
Przesypywanie z kupki na kupkę piasku to bardzo dobry sposób na to, żeby ciężko się napracować a nic konkretnego nie zrobić. Władze Łaskarzewa wzniosły tę metodę o poziom wyżej – z kupki na kupkę postanowiły poprzekładać kamienie wydając przy tym z publicznej kasy kilkaset tysięcy złotych. Zróbmy szybkie podliczenie: montaż tężni solankowej – ok. 30 -50 tys. zł lub więcej (niektóre oferty oscylują w okolicach ponad 120 tys. zł), ogród wokół tężni – ok. 15- 20 tys. zł, ławeczki i inne dodatki – kolejne kila tyś. zł. Pamiętajmy, że roczne utrzymanie takiej tężni to ok. 10 -15 tys. zł lub więcej. Czy mamy takie pieniądze? Dalej montaż i demontaż fontanny (która w ostatnich kilku latach działała może kilka dni, tygodni?) oraz demontaż i montaż pomnika to w sumie kilkadziesiąt tysięcy złotych. Cała operacja będzie nas kosztować zapewne ok. 200 – 250 tys. zł lub więcej.
Wiadomo, że zarobią firmy budowlane i firma dostarczająca tężnie solankowe ale jaka będzie z tego korzyść dla mieszkańców Łaskarzewa? Obawiam się, że żadna. Amatorom solankowych atrakcji w centrum miasta może przysporzyć dodatkowych chorób układu oddechowego i układu krążenia (podniesione ciśnienie). A jeśli w ramach tak zwanej „rewitalizacji” wycięte zostanie kilka lub kilkanaście drzew na Rynku Dużym (wiecie, rozumiecie, taka jest potrzeba) to łaskarzewiacy odczują te ulepszenia na własnych grzbietach – zwłaszcza w dni upalne, takie jak dziś.
Wydawało się, że to poprzednie władze celowały w bezsensownych i często szkodliwych dla mieszkańców Łaskarzewa koncepcjach, projektach i decyzjach. Obecni włodarze za punkt honoru musieli wziąć sobie nie tylko dorównanie poprzednikom, ale objęcie przodownictwa w kreowaniu absurdów pozorujących realne inwestycje. Historia zna takie przypadki, a niezrównanym mistrzem w ich ilustrowaniu był nieodżałowany Stanisław Bareja. W filmie „Poszukiwany, poszukiwana” to Wojciech Pokora grał kobietę, jednak to Jerzy Dobrowolski idealnie sportretował procesy decyzyjne, z jakimi możemy mieć do czynienia w łaskarzewskim magistracie – biorąc pod uwagę powyżej opisane okoliczności mamy pełne prawo tak właśnie sądzić.
Tylko nie wiadomo teraz – śmiać się jeszcze, czy zapłakać.
SAD
PS. Kolejne teksty w przygotowaniu – i coraz mniej będzie do śmiechu.
Mojemu rodzinnemu miastu w ostatnich latach nie przydarzyło się nic bardziej korzystnego w obszarze budowania świadomości społecznej niż artykuł opublikowany w maju tego roku w jednym z serwisów wydawnictwa z ul. Czerskiej, pt. „Eurowybory daleko od szosy”. Piszę o tym bez cienia ironii- to jest dla Łaskarzewa moment przełomowy. Powiem więcej- ważąc proporcje, to moment na miarę publikacji nagrań polityków Platformy Obywatelskiej z restauracji Sowa i Przyjaciele z 2014 r. Dzięki tym nagraniom mogliśmy się dowiedzieć jakie były prawdziwe dokonania „elit” rządzących Polską przez ostatnie lata, o ich stosunku do własnych działań, a co najbardziej cenne, o stosunku tychże „elit” do współobywateli. Dowiedzieliśmy się, że mamy „Państwo (miasto) teoretyczne”, żeby nie powiedzieć „Ch.., d..pa i kamieni kupa.”
Jeśli Serbianki do spółki z poprzednią panią burmistrz przez dwie kadencje
współdecydowały o sprawach Łaskarzewa, to w artykule z Wyborczej opowiadają o
swoich własnych dokonaniach, o swojej spuściźnie, efektach pracy swoich
poprzedników, oraz opłakanych dla miasta skutkach tychże działań. Dla
odpowiedzialnych mieszkańców Łaskarzewa powinien to być punkt zwrotny,
punkt wyjścia do rozpoczęcia konkretnych rozmów o tym, jaki może być i jak
powinien wyglądać Łaskarzew za 5, 10 i 20 lat. I co w tej sprawie można
zrobić już dziś.
Logiczną konsekwencją publikacji artykułu o naszym mieście w ogólnopolskiej prasie, biorąc pod uwagę jego wiekopomny charakter, powinno być oprawienie tegoż w eleganckie ramy i wywieszenie w korytarzach Urzędu Miasta, tak by już zawsze był dostępny dla mieszkańców Łaskarzewa, którzy nie korzystają z Internetu.
Miasto niebywałych szczęściarzy
Pamiętam taki obrazek z połowy lat 90. kiedy przyjechał do mnie w
odwiedziny kolega z Warszawy. Gdy szliśmy od stacji PKP co chwila przejeżdżały
obok nas eleganckie jak na tamten czas Toyoty, Nissany, Mazdy, Audi, Mercedesy
i BMW. Na mnie nie robiło to najmniejszego wrażenia, jednak ów kolega,
warszawiak, zapytał mnie, czy mamy tu akurat jakiś zlot drogich samochodów.
Odpowiedziałem, że nie, że to jest nasza łaskarzewska codzienność. Dziś
niewiele zmieniło się od tamtego czasu poza tym, że Toyoty, Nissany i Mazdy w
znacznym stopniu ustąpiły miejsca Mercedesom, BMW, Porsche a nawet Tesli,
Maserati czy Lamborghini.
Mimo to niewielu tutejszych ma świadomości tego, jak wielkimi są szczęściarzami, że dostali od życia szansę rozwijania swoich umiejętności i biznesów w tym zakątku Mazowsza. Nie jest wcale tak trudno wyobrazić sobie co by było, gdyby przyszło im żyć na mazurskiej czy bieszczadzkiej wsi. Przesada? Wcale nie. Tam, nawet mimo najlepszych chęci i zdolności nie mieliby szans na zrobienie dziesiątej części tego, co większości mieszkańców oferował Łaskarzew w latach 80., 90. i 2000. Wtedy można było być dumnym z tego, że jest się łaskarzewiakiem.
Obchody 75 rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, Łaskarzew
Miasto zdolnych ludzi
Nigdy nie twierdziłem, że łaskarzewiakom cokolwiek przychodziło łatwo- co
to, to nie. W latach 80. i 90. szyby w domach zamiast „niebieskie od
telewizorów” były „białe od jarzeniówek”. Dobrobyt mieszkańców był i jest
efektem ich przedsiębiorczości, wytrwałości i niebywałej pracowitości.
Łaskarzew jest miastem zdolnych i pracowitych ludzi. Szkoda jednak, że
zdecydowana większość z jednej strony tak szybko wyparła się swojej prawdziwej
przeszłości i tożsamości, a z drugiej nie wykazała się wystarczającą
przedsiębiorczością i zmysłem przewidywania, żeby nową tożsamość miasta i swoją
własną jako mieszkańców tego miasta zbudować.
Właśnie dlatego, m.in. z powodu braku określonej lokalnej tożsamości, dziś w byle gazecie czy serwisie internetowym łaskarzewiaków, którzy nigdy nie pozwalali sobie w kaszę dmuchać, można bezkarnie obrażać, wyszydzać i z nich kpić.
Szyby białe od jarzeniówek
Każdy kto miał okazję mieszkać tu na przełomie lat 80. i 90. doskonale
pamięta, że dobrobyt 80-90% mieszkańców oraz lokalne fortuny powstały w oparciu
o produkcję i sprzedaż obuwia, i usługi towarzyszące. Nie przesadzę, jeśli
napiszę, że w tym czasie 80% gospodarstw domowych było w jakiś sposób
zaangażowanych w produkcję butów. Iluż to pracowników etatowych, nawet
urzędników i nauczycieli po skończonej o godz. 15.00 pracy wracało do domów i
do 22.00-23.00 robiło „pod rękę” mężowi, żonie, ojcu czy zięciowi. Tak było.
Dlaczego więc w Łaskarzewie nie ma Szkoły mistrzowskiej szewców i kamaszników? Dlaczego nikt nie dzieli się wiedzą i nie przekazuje tych unikalnych umiejętności? Budynki szkolne przecież są. Podobne miasteczka we Hiszpanii, Portugalii czy Włoszech szczycą się ręczną produkcją eleganckich butów i żyją z tego zupełnie nieźle. Dlaczego w Łaskarzewie nie ma obchodów „Dnia szewca i kamasznika” czy też czegoś na kształt „Muzeum szewca i kamasznika”? Dlaczego przez 30 lat nikt o to nie zadbał?
Cytując marszałka Piłsudskiego: „Historię swoją piszcie sami, bo
inaczej napiszą ją za was inni i źle.”
Miasto, którego już nie ma
Łaskarzew początku lat 90. to jak w większości takich miasteczek mieszanka postkomuny i rodzącego się kapitalizmu. To było miasteczko pełne życia. Odnotować trzeba, że ciągle działała Restauracja Rycerska, nadal można było pójść na kawę lub na piwo, a nawet na dyskotekę do Klubu Bajka, a w Stodole co kilka tygodni odbywała się jakaś potańcówka- nie tylko w odpust. Było też Kino Promnik. Tu, tak jak wielu moich równolatków, obejrzałem większość hitów dzieciństwa i młodości, niektóre po kilka razy: Godzillę, Gamerę, Gremliny, Szczęki, Wejście Smoka, Ducha, Zemstę po latach, Gości z Galaktyki Arkana, Żandarma z mistrzem Louis de Funes (wszystkie możliwe części), dwie pierwsze części Indiany Jonesa, i pierwsze trzy części Gwiezdnych Wojen, Lotną, Seksmisję, Va Bank, Powroty do przyszłości, czy wreszcie Purpurową różę z Kairu. Oraz dziesiątki innych. Pamiętam kolejki do kasy, które często zaczynały się na dole schodów wejściowych, na chodniku.
Pamiętam występy kabaretowe warszawskich gwiazd. Byłem na spotkaniu z trenerem Piechniczkiem po sukcesie polskiej reprezentacji piłkarskiej w Hiszpanii. Pamiętam koncert De Mono, który na początku lat 90. był u szczytu sławy i z łaskarzewskiej sceny śpiewał „Kochać to nie znaczy zawsze to samo”.
Dziś w miejscu Kina Promnik jest weselna tancbuda.
Stodoła, Alejki, Łaskarzew
Świt w ogniu
Kiedy w pierwszej połowie lat 90. wyprowadzałem się z Łaskarzewa wydawało mi się, że nasze miasteczko jest kulturalną i społeczną pustynią. Dziś, po kilku spędzonych tu miesiącach wydaje mi się, że ktoś z tej kulturalnej i społecznej pustyni dodatkowo wywiózł piasek. I została lita skała. I to zapewne tylko do czasu.
Bolesnym symbolem upadku dawnego, prężnie funkcjonującego miasteczka są popioły i zgliszcza po ośrodku wypoczynkowym „Świt”– jedynym w Łaskarzewie miejscu, które dysponowało zapleczem gastronomiczno- sypialnym dostępnym dla przyjezdnych, z kortem tenisowym i ścianką do nauki gry, z odkrytym basenem i kilkoma drewnianymi domkami kempingowymi. Pod koniec lat 90. z grupą znajomych wynajęliśmy to miejsce na imprezę sylwestrową. Dziś to sterta spalonych bali i porozrzucanych cegieł porośniętych trawą i krzakami.
Miasto zmarnowanych szans
Przerobione na weselną tancbudę Kino Promnik, czy zgliszcza po ośrodku wypoczynkowym „Świt” nie są jedynymi symbolami zmarnowanych w naszym mieście szans. Takich miejsc jest znacznie więcej. Jest przerobiona na pustostan restauracja Rycerska, wyludniona Bajka, czy przypominająca skansen bez eksponatów Stodoła. Jest też nie mogący odzyskać dawnej świetności klub sportowy ŁKS Promnik, w którym równie często co w piłkę nożną, o ile nie częściej, gra się w karty na pieniądze- czyli klub sportowy zamienia się w szulernię.
Mamy również dwa stawy, prawie jak u Mickiewicza w Panu Tadeuszu- jeden
czysty i przejrzysty, drugi miejscami przypominający zarośniętą sadzawkę.
Obok „Małpi gaj” z wybudowaną kilka lat temu prowizoryczną
scenką, która przypomina runę i wydaje się być bardziej niebezpieczna niż
użyteczna. Są piękne Alejki, jednak to co mogą zaoferować dziś
młodym ludziom to kilka zdezelowanych ławek, na których mogą usiąść,
porozmawiać, posłuchać muzyki z iPoda, pogrzebać nogą w piasku. To
wszystko.
W 88 roku zespół „Zielone żabki” śpiewał ironicznie „A kultura tu podobno jest, świadczy o tym nasz wspaniały dom kultury, nawet z jego okien płynie nieraz jazz, to dlaczego jest jak jest- nie rozumiem”. W przypadku Łaskarzewa ironia tej piosenki jest zbyt daleko posuniętym zabiegiem stricte literackim- w Łaskarzewie nie ma nawet z czego pożartować, bo domu kultury „tu po prostu nie ma”.
Tak niestety prezentuje się kulturalno-sportowo-rekreacyjny obraz naszego miasta w szkicu. To jest dorobek m.in. dwóch kadencji poprzedniej pani burmistrz, dumnych z siebie Serbianek, które wspólnie kierowały sprawami miasta, oraz towarzyszących im i kibicujących, lokalnych „elit”. Jeśli ktokolwiek dziś próbuje obwiniać za 30-letnie zaniedbania obecne władze miasta, ponieważ te „są z PiS’u” , to myli skutek z przyczyną, ma kłopoty ze zrozumieniem elementarnych zasad logiki i podstaw wnioskowania. Nie mówiąc już o próbie przeniesienia na innych odpowiedzialności za własne zaniedbania.
Łaskarzew- trzy kluczowe pytania
To miasto się wyludnia i będzie się wyludniać. Kiedy kończyłem podstawówkę, do łaskarzewskiej dwójki chodziło około 350 dzieciaków. Dziś uczęszcza tam około 140 uczniów- mniej niż połowa. Dlaczego tego problemu nie ma Garwolin, gdzie rok w rok buduje się nowe osiedla mieszkalne, nowe bloki i wszystkie mieszkania sprzedają się na pniu. Czy ktokolwiek z tutejszych włodarzy, społeczników, liderów lokalnych i biznesmenów zadał publicznie te pytania? Czy rozpoczął poważną dyskusję na ten temat?
Podstawowe pytania, na jakie trzeba sobie odpowiedzieć są trzy:
Z czego jest znany dzisiejszy Łaskarzew?
Z jakich konkretnie powodów łaskarzewiacy mogą czuć się dziś dumni?
Z jakich konkretnie powodów ktokolwiek chciałby lub marzyłby, żeby zamieszkać w Łaskarzewie?
Odpowiedzi na te pytania trzeba zacząć szukać od zaraz. W przeciwnym razie to miasto zasłuży na miano ciemnogrodu i zwyczajnie umrze.
Miasto wielu księstw i księstewek
Mieszkają tu trzy kategorie ludzi: „starzy” mieszkańcy, czyli łaskarzewiacy 55+ i starsi; dalej część osób nieco młodszych, którzy nie mają szans na to, żeby się stąd wyprowadzić w lepsze miejsce; oraz ludzie młodzi, którym rodzicie pozostawili do dyspozycji wygodne życie i biznesy, w czym oczywiście nie ma nic nagannego. Rzecz w tym, że młodzi ludzie, którzy tylko mogą wyprowadzają się stąd, a ludzi młodych, którzy chcieliby się tu zamieszkać niestety nie ma. I póki co, nic nie wskazuje na to, żeby ta tendencja miała się zmienić.
Nie przeszkadza to niektórym mieszkańcom osadzić się wygodnie w tutejszych
lokalnych księstewkach, jak klub sportowy, straż pożarna, Stodoła, szkoły,
lokalny urząd- chociaż znam wielu świetnych, zaangażowanych urzędników. I
niestety każdy sobie rzepkę skrobie, i każde grabie grabią do siebie. Każdy
próbuje jak najwięcej ugrać dla siebie, często załatwiając przy tym prywatne
interesiki. Jakby to co jest dziś miało trwać wiecznie. Inni próbują grać na
przeczekanie.
Dopóki zamiast miejskiej sali widowiskowo-kinowej będzie weselna tancbuda, zamiast klubu Bajka- nieużywana przestrzeń biurowa, zamiast „Żywej Stodoły” – skansen bez eksponatów, zamiast klubu sportowego- szulernia, a pięknego stawu- zarośnięta sadzawka, to miasto będzie umierać. To pewne. I nie będzie kim ani czym zarządzać, jeśli wszyscy się stąd wyprowadzą a nikt nowy nie będzie chciał tu mieszkać. Degradacja będzie postępować zgodnie ze społeczno-ekonomicznymi mechanizmami znanymi od lat.
Chyba, że wprowadzą się tu imigranci z Bliskiego Wschodu i Afryki, w czym usilnie chcieli im pomóc europejscy liderzy z ekipy Donalda Tuska i Ewy Kopacz- oni bardzo chętnie kolonizują podobne senne miasteczka we Francji, Niemczech, Anglii, Szwecji czy Austrii. To się już dzieje i działoby się w Polsce, gdyby w 2015 r. wybory wygrała europejsko-tęczowa ekipa. W Łaskarzewie też.
Łaskarzew trzeba wymyślić na nowo
Łaskarzewiakom nie trzeba tłumaczyć, że nikt im niczego za darmo nie da,
ani nie załatwi, ani zbytnio nie ułatwi- ani Unia Europejska, ani rząd, ani tym
bardziej Gazeta Wyborcza, czy pani Hubner. Łaskarzewiacy wiedzą, że jeśli
nie zrobią czegoś sami, to nikt za nich tego nie zrobi. Rzecz w tym, że
sytuacja miasta zrobiła się na tyle skomplikowana i dramatyczna, że nie do
końca wiadomo dziś co tak naprawdę zrobić, w co się angażować, w co inwestować.
Dotychczasowy model funkcjonowania miasta niestety wyczerpał się,
tak jak w przypadku innych, podobnych miasteczek w Polsce. Dlatego Łaskarzew
trzeba wymyślić na nowo. Nie jest to wcale takie trudne.
Miasto w Leśnej Dolinie
Czasami to co najbardziej oczywiste najtrudniej zauważyć. Wjeżdżając do Łaskarzewa z każdej właściwie strony, czy to od ul. Wolskiej, Kościuszki, Garwolińskiej czy z kierunku ul. Warszawskiej zjeżdżamy w dolinę przez gęste lasy. To miasto jest otoczone lasami. Dlaczego zatem nie miałoby się przekształcić w uzdrowisko, podobne do tych pod Otwockiem czy Józefowem?
Niewielu zapewne już pamięta, że Promnik był kiedyś jedną z najczystszych rzek w regionie, ze stadami pływających tu kiełbi i cierników, co było ewenementem na skalę Polski. Potencjał terenów nad stawami i nad rzeką jest z pewnością nadal niewykorzystany- tylko Lechu Wałęsa urządził na Promniku w Jaroszewiczówce pstrągowy staw. Dziś to podobno ulubiona rezydencja prezydenta Dudy- czy ktokolwiek próbował zdyskontować ten szczegół na korzyść naszego miasta?
„Miasto Uzdrowisko” to tylko jeden z pomysłów- może być ich znacznie więcej. Trzeba rozpocząć poważną, odpowiedzialną dyskusję na temat przyszłości miasta, na temat tego jak będzie wyglądało za 5, 10 i 20 lat. W przeciwnym razie doraźne wojenki o partykularne interesiki władców lokalnych księstewek będą przypominać kłótnie na Titanicu.
Muszle koncertowe w Piwnicznej Zdroju i w Busku Zdroju
Jeśli nie ciemnogród, to co?
Projektów, których realizację należałoby rozpocząć właściwie od zaraz jest sporo. Przede wszystkich powinno dojść do odzyskania dla społeczności lokalnej sali widowiskowo-kinowej dawnego Kina Promnik. Bez reaktywacji tego miejsca Łaskarzew nie ma szans na rozwój kulturalny, na jakikolwiek rozwój- pozostanie wiochą. To nie jest miejsce, które powinno służyć tylko strażakom- to miejsce, z którego powinna korzystać cała lokalna społeczność zgodnie z jego pierwotnym przeznaczeniem.
Dalej choćby „Kulturalno-rekreacyjne Alejki” z ławeczkami między drzewami, z leśnymi stolikami do gry w szachy i inne planszówki, z torami do gry w bule. I oczywiście z „Amfiteatrem Leśnym” – tego typu miejsce mogłoby tętnić życiem od maja do października, gościć zespoły muzyczne, kabarety, przeglądy folklorystyczne, przyciągając na imprezy lokalne setki ludzi z miasta i okolic.
„Małpi gaj” nad stawem mógłby zostać przekształcony w park linowy, a w części tego miniparku nad samą wodą mógłby powstać deptak ze stolikami i np. drewnianym pomostem. Tylko do tego trzeba by zadbać i o infrastrukturę, i o sam staw.
Stodoła również powinna wrócić do dyspozycji Urzędu Miasta, tak żeby nie straszyła przypominając skansen, ale zaczęła być „Żywą Stodoła” albo „Stodołą Sztuki”. To powinno być miejsce spotkań i prób zespołów muzycznych, recytatorskich, może teatralnych, albo harcerskich- drzwi Stodoły nie powinny się zamykać od popołudnia do wieczora. To miejsce powinno być dostępne dla młodych ludzi, którzy chcieliby robić coś twórczego- oczywiście pod okiem nauczycieli i instruktorów.
Pamiętajmy, że Stodoła to dziś jedyne miejsce w Łaskarzewie, które dysponuje sceną, gdzie młodzież mogłaby prezentować swoje dokonania.
W Łaskarzewie gwiazdy zaświecą najjaśniej
Jeśli wolno mi się rozmarzyć, to dlaczego w „Stodole Sztuki” albo w „Nowej Bajce” (uruchomionej zamiast tej starej) nie miałaby powstać „Szkoła mistrzów instrumentów perkusyjnych” pod kierunkiem najsłynniejszego chyba dziś łaskarzewiaka, Michała Dąbrówki? Wystarczyłoby na początek 20 woreczków z piaskiem, 10 podstawowych zestawów pałeczek, 10 starych werbli i dwugodzinne lekcje co dwa tygodnie dawane przez „mistrza” spłacającego trybut swojemu rodzinnemu miastu? Wyłącznie dla mieszkańców miasta i gminy Łaskarzew. Trzeba tylko chcieć, poświęcić swój cenny czas i przyjeżdżać do tego ciemnogrodu raz na dwa tygodnie, żeby pomóc zaścianek przekształcić w europejskie, kulturalne miasteczko.
Pozwolę sobie rozmarzyć się jeszcze bardziej i zasugeruję uruchomienie „Szkoły mistrzów wokalu” pod kierunkiem pani Natalii Kukulskiej. Do tego wystarczyłaby salka z akceptowalną akustyką, pianino albo przyzwoity keyboard. I oczywiście czas pani Natalii, która z kolei przyjeżdżając do „Nowej Bajki”raz na dwa tygodnie na dwie godzinki miałaby szansę spłacić naszemu miastu trybut za „wykradzenie nam” najsławniejszego naszego mieszkańca. Na warsztaty do Michała i pani Natalii waliłyby tłumy, a prasa, nie tylko lokalna, mogłaby co dwa tygodnie pisać o postępach młodych ludzi, wychodzących spod ręki mistrzów. Byłaby to niebywała promocja dla tutejszej społeczności. Zajęcia oczywiście tylko i wyłącznie dla mieszkańców naszego miasta i gminy- bo przecież dobrze jest być łaskarzewiakiem, prawda? I tak niewiele trzeba.
Jak marzyć to marzyć. A dlaczegóż by np. za 3 lata, w nowo
wybudowanym „Amfiteatrze Leśnym” w Alejkach nie zainicjować
corocznego koncertu dla mieszkańców pt. „Natalia, Michał i przyjaciele”?
Zbyt śmiałe? Zbyt odważne? Być może. Ale zrealizowanie takiego cyklicznego
projektu mogłoby być niecodzienną promocją dla miasta. Mogłoby być banalnie
proste i wcale nie aż tak kosztowne, jak mogłoby się to z pozoru wydawać.
Dwa mikrofony, jeden statyw
1 sierpnia miałem przyjemność wysłuchać koncertu pieśni powstańczych i
patriotycznych dla uczczenia 75 rocznicy wybuch Powstania Warszawskiego,
zaprezentowanych przez łaskarzewską młodzież na dziedzińcu tutejszego kościoła.
Kilku dorosłych, rewelacyjny akordeonista i kilkanaścioro świetnych, zdolnych,
młodych ludzi zaprezentowało ponad 40 minutowy repertuar. Do dyspozycji
mieli dwa mikrofony i jeden statyw, a ich próby były organizowane
podobno głównie w prywatnych domach.
Dwa mikrofony, jeden statyw będące dziś w dyspozycji władz miasta Łaskarzewa- to skala „dorobku” poprzednich ekip i miara kulturalnego upadku tego miasta. Co godne odnotowania podczas tych uroczystości nie było oficjalnych delegacji ani strażaków, ani sportowców, ani Serbianek. Szkoda.
3 x 100 tys. zł rocznie przez 5 lat
Komu dane było więcej, od tego więcej wymagać będą.
Zmiany, jakie powinny nastąpić w Łaskarzewie w wyniku których być może zechcą tu zamieszkać młodzi ludzie to procesy wieloletnie i długofalowe. Bez zaangażowania lokalnych firm proces depopulacji będzie nieodwracalny. Zanim zrealizowane zostaną większe inwestycje infrastrukturalne, firmy i podmioty, którym tak dobrze wiedzie się dzięki łaskarzewskiej ziemi, powinny przyłączyć się do społecznie wartościowych projektów. Jakich? Proszę bardzo.
Kultura, sport, rekreacja– trzy zaniedbane przez lata obszary, w które należałoby zacząć inwestować natychmiast. Dlaczego lokalne firmy nie miałyby zrzucić się na te trzy dziedziny aktywności, żeby reaktywować te obumierające sfery życia społecznego? Już widzę młodzieżową drużynę piłkarską sponsorowaną przez tutejszą piekarnię, park linowy ufundowany przez największą fabrykę tworzyw, obiekty rekreacyjne i tory do buli w „Sportowych Alejkach” sfinansowane przez czołowych producentów obuwia, siłownie pod chmurką, gdzie łaskarzewiacy będą mogli zadbać o swoje zdrowie, sfinansowane przez tutejsze apteki.
Nierealne? Jeśli to miasto nadal będzie się wyludniać, a młodzi ludzie nie będą widzieli sensu, żeby tu zamieszkać, lokalne biznesy też zaczną podupadać, i upadać.
I nie mam na myśli jednorazowych „inwestycji”, jednorazowych gestów, a co najmniej 5-letnie umowy sponsorskie podpisane z miastem na realizacje najciekawszych społecznie użytecznych projektów. Najwięksi niech dadzą po 20 tys. zł rocznie, średni po 10 tys. a ci mniejsi po 5 tysięcy (rocznie) na rzecz rozwoju miasta do kasy miejskiego funduszu, zarządzanego przez panią burmistrz i miejską radę. Lista donatorów byłaby publicznie dostępna w internecie. Pro publico bono.
Nie samą pyzą żyje człowiek, nie samym grillem
Kilka tygodni temu miałem okazję być przez chwilę na Festiwalu Akordeonistów w Alejkach. Tłumy mieszkańców- słuchają muzyki, siedzą przy stołach, biesiadują. Nie rozmawiają może zbyt wiele ale są, chcą wspólnie spędzać czas. Pomyślałem sobie, że oni wcale nie przyszli specjalnie na pyzy czy na kiełbasę z grilla- większość łaskarzewskich gospodyń potrafi przyrządzić w domach pyzy nie gorsze niż te na kiermaszu, o grillu nie wspominając.
Lipcowa impreza pokazuje jak bardzo głodni kulturalnych przeżyć są mieszkańcy Łaskarzewa. Tylko jak znaleźć estetyczną strawę na kulturalnej pustyni? Uprzednio przez pięć kolejnych lat zrezygnowano nawet z organizowania dorocznych „Wianków”, co jest jeszcze jedną niechlubną zasługą poprzedniej ekipy rządzącej miastem przez dwie kadencje.
Nowe Dni Łaskarzewa
Zaniepokojonym, niedowiarkom i złośliwym z góry odpowiadam, że nie czyham na niczyje posady, nie pcham się na urzędy, nie zamierzam kandydować w wyborach, a za to co tu robię nie biorę i nie spodziewam się zapłaty, nagród czy zaszczytów. Nie przygotowuję się też do jakiejkolwiek prywatyzacji lokalnego majątku, nie będę brał udziału w miejskich czy gminnych przetargach. Nic. Zero zysku, zero gotówki, zero finansowego profitu. Fanaberia.
Mieszkańcom miasta, lokalnym liderom i włodarzom nie zazdroszczę, chociaż wybór jest bardzo prosty: albo dzięki zaangażowaniu mieszkańców, lokalnych działaczy i tutejszych firm nastąpią duże zmiany i nastaną Nowe Dni Łaskarzewa, albo miasto sukcesywnie będzie się degradować i wyludniać, a wówczas dni Łaskarzewa jaki do tej pory wszyscy znaliśmy są już policzone. Małe miasteczka umierają w ciszy, niepostrzeżenie, niezauważalnie.
Przyszłość Łaskarzewa jest w waszych rękach. Działajcie. Wiecie jak.
